ქაფიანი სასმელის გულშემატკივრებს შეუძლიათ მარტივად დაასახელონ ის ქვეყნები, რომლებიც პირველ რიგში მასთან ასოცირდება. ეს არის დიდი ბრიტანეთი, ჩეხეთი, გერმანია ან ბელგია. მაგრამ იტალიურ ლუდს ურჩევნიათ რიცხვიც იზრდება.
2017 წელს იტალიაში 156 მილიონ დეცილიტრზე მეტი მთვრალი სასმელი იქნა წარმოებული. იმავე წელს ყველა იტალიელმა დალია 31,8 ლიტრი ლუდი. ეს თითქმის იგივეა, რაც საფრანგეთში, ორჯერ მეტი ვიდრე ისრაელში და 2,5-ჯერ მეტი, ვიდრე თურქეთში.
იტალიური ლუდის მოკლე ისტორია
ლუდი იტალიაში 27 საუკუნეზე მეტი ხნის წინ გამოჩნდა. ის სარდინიასა და სიცილიის კუნძულებზე ჩამოიტანეს ფინიკიელებმა, რომლებიც აქტიურად ვაჭრობდნენ ამ ტერიტორიებზე. ბარბაროსული ტომების შემოსევამდე რომაელები ლუდს მცირე რაოდენობით აწარმოებდნენ. მილანსა და ფლორენციაში გვიან შუა საუკუნეებში – მე -15 საუკუნის ბოლოს – ცნობილი იყო “ქერის ღვინო”. ასე ეძახდნენ ლუდს ამ ქალაქებში.
მე-16 საუკუნეში იტალიის ჩრდილოეთ რაიონებში სახლის მოხარშვა დაიწყო გავრცელება. 1840 წელი საბედისწერო გახდა. შემდეგ კიავენაში, ლომბარდიის პატარა ქალაქში, გაიხსნა პირველი იტალიური ლუდსახარში უჩვეულო სახელით Spluga, რომელიც შეიძლება ითარგმნოს როგორც “გამოქვაბული”. თუმცა, ჩემპიონატში იბრძოდა ავსტრიელი ლუდმაისტერი FS Wührer. გაცილებით ადრე, 1829 წელს, მან გახსნა პატარა ლუდსახარში ბრეშიაში, ქალაქი ასევე ლომბარდიაში.
მე-19 საუკუნის ბოლოს იტალიაში დაახლოებით 140 მცირე ლუდსახარში იყო. ქაფის წარმოება სტაბილურად იზრდებოდა 1927 წლამდე. შემდეგ მიიღეს ლუდის გადასახადი. ამან გამოიწვია მოხმარებისა და წარმოების მკვეთრი შემცირება.
1970-იან წლებში დაიწყო ლუდის გავრცელება სხვადასხვა დაწესებულებებში მთელი ქვეყნის მასშტაბით (ადრე მას მხოლოდ პიცერიებში სვამდნენ). 1996 და მომდევნო წლებში მიკროლუდსახარშების რაოდენობის შესამჩნევი ზრდა მოხდა. 2017 წელს ეს 850 იყო. ამ რიცხვის 80%-ზე მეტი არის ხელნაკეთი ლუდსახარში, სადაც ისინი აწარმოებენ ორიგინალურ კრაფტ ლუდს საკუთარი რეცეპტების მიხედვით.
რა თვისებები აქვს იტალიურ ლუდს?
რესტორნებისა და პიცერიების რეგულარული წარმომადგენლები აღნიშნავენ იტალიური ლუდის მცირე სიმწარეს და უჩვეულო სასიამოვნო არომატებს. იგი იწარმოება ალკოჰოლური დუღილის მეთოდით, რომელიც კარგად არის ცნობილი ლუდსახარშში. ალაო ყველაზე ხშირად არის ქერი ან ხორბალი, ნაკლებად ხშირად სხვა მარცვლეულისგან. ლუდის ინგრედიენტები სხვადასხვა ბუნებრივი ნედლეულია:
- სვია;
- წყაროს წყალი;
- ხილი ;
- საფუარი;
- მირონი;
- გოგრა;
- ჯანჯაფილი;
- ალუბალი;
- წაბლი;
- ლობიო.
ქაფის წარმოებისას იტალიელი ოსტატები იყენებენ გერმანიის, ბრიტანეთის, ბელგიის, ჩეხეთის რესპუბლიკისა და აშშ-ს ლუდის ტრადიციებს. ისინი თამამად ატარებენ ექსპერიმენტებს დოზირებისა და ინგრედიენტების კომბინაციით. ეს ყველაფერი მათ საშუალებას აძლევს აწარმოონ ლუდი, რომელიც არ შეიძლება აგვერიოს გერმანულთან, ჩეხურთან ან სხვასთან. ადგილობრივი ლუდის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი თვისებაა კონსერვანტების არარსებობა. ხშირად ჩამოსხმულია 0,75 ლიტრიან ბოთლებში.
იტალიური ლუდი
რესპუბლიკის კანონმდებლობამ შეიმუშავა სპეციალური კლასიფიკაცია, რომელიც ითვალისწინებს არა მხოლოდ დამათრობელ სასმელში შემავალი ალკოჰოლის სიძლიერეს, არამედ პლატონურ დონეს (°P) – ვორტიში გახსნილი შაქრის პროცენტს. იტალიაში ლუდს აქვს შემდეგი კატეგორიები:
- უალკოჰოლო – 1,2% (სიძლიერე); 3.0-8.0° P (birra analcolica);
- ნათელი – 1,2-3,5%; 5.0-10.5° P (მსუბუქი ლუდი);
- ლუდი – 3,5%-ზე მეტი; 10,5° P-ზე მეტი (ბირა);
- სპეციალური – 4,8%-დან; 12,5° P-ზე მეტი (birra special);
- ორსაფეხურიანი ალაოს ლუდი – 5,2%-დან; 14,5° P-ზე მეტი (birra doppiomalto).
კონკრეტული ლუდის სტილი დამოკიდებულია იმაზე, თუ რომელი ქვეყნის ტექნოლოგია გამოიყენება წარმოებაში. მაშასადამე, იტალიაში ჯიშების სახელები ემთხვევა მიღებულ ქვეყნებში დიდი ხნის დამკვიდრებული ლუდის ტრადიციების მქონე ქვეყნებში. არსებობს რამდენიმე ძირითადი ჯიში:
- ლაგერი –3,5-5,8% (ლაგერი);
- იტალიური ფერმკრთალი ალები – 5,2% (IPA);
- მსუბუქი ან ხორბალი – 5,0%-დან (La Bianca ან Weizen);
- ვენის სტილი – 5,2% (ვენის სტილი);
- პრემიუმ ლაგერი – 4,7-5,2% (პრემიუმ ლაგერი);
- იტალიური მხარე – 6,6-7,0% (ლა როსა);
- რედლერი – 2% (ლიმონათი და ლუდის კოქტეილი);
- ალე – 7,0-8,0% (ალე).
საინტერესოა, რომ იტალიური ლუდის საჭმელები ბევრ რამეში განსხვავდება ევროპაში ჩვეულებრივ მოწოდებული საჭმლისგან. იტალიაში ეს ძირითადად პიცაა. ლუდის სახეობიდან და სიძლიერიდან გამომდინარე, ის ასევე შეიძლება მიირთვათ ყველებთან, თეთრ ხორცთან, სტეიკთან, რიზოტოსთან, შემწვარი საქონლის ხორცით, ბოსტნეულის სალათებით, ჩაშუშული ლობიოთი, გამომცხვარი კარტოფილი ან ბადრიჯნის ხიზილალა.
ტოპ 3 იტალიური ლუდის ბრენდი
ქაფიანი სასმელის მოყვარულებს ქვეყანაში ყოველთვის აქვთ ფართო არჩევანი. ლუდი იტალიაში, რომლის ბრენდები წარმოდგენილია როგორც შიდა ბაზარზე, ასევე მის ფარგლებს გარეთ, გამოირჩევა გემოს მრავალფეროვნებით. განსაკუთრებულ ყურადღებას იმსახურებს ბრენდები Peroni, Moretti და Forst.
პერონი
პერონი ცნობილია 1846 წლიდან, როდესაც ბრენდის დამფუძნებელმა ფ.პერონიმ გახსნა თავისი ლუდსახარში. 2018 წელს იტალიაში ამ სახელწოდებით სამი დიდი ქარხანა მუშაობს რომში, ბარში და პადუაში.
პერონის სიძლიერე – 3,5%-დან 8,0%-მდე. ლუდის ფერი ოქროსფერი ყვითელია. წარმოებაში გამოიყენება სპეციალური წესით გაწმენდილი წყალი, სიმინდი და მხოლოდ მაღალი ხარისხის ქერის. გემოს აქვს ციტრუსის სიმწარის გამოხატული არსებობა და სასიამოვნო გამაგრილებელი არომატი. ამ ბრენდის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი სახეობა იტალიის ფარგლებს გარეთ არის Nastro Azzurro.
მორეტი
ეს იტალიური ბრენდი ლუდის ბაზარზე 1859 წელს გამოჩნდა. მაღალი ხარისხისთვის მან მიიღო რამდენიმე ჯილდო აშშ-ში, ბრიტანეთში, ბელგიასა და ავსტრალიაში. Moretti ყველაზე ხშირად არის ჩალისფერი, ქარვისფერი ან ოქროსფერი, დამწვარი ალაოს სასიამოვნო, ინტენსიური არომატით და გრძელი, მწარე გემოთი. ლუდის სიძლიერე არის 2,0-8,0%.
ფორსტ
ლუდის ეს ბრენდი მხოლოდ იტალიაშია ხელმისაწვდომი. სასმელის წარმოებაში გამოიყენება მთის სუფთა წყალი. ფერი – ღია ყვითელიდან ოქროსფერამდე. ლუდის ჯიშები (არის შვიდი) შეიცავს სვიის, თაფლის, ალაოს გემოს, მწვანილის არომატს, ასევე მწარე გემოს ნოტებს. სიმტკიცე – 4,8-5,2%.
პოპულარული ბრენდები და მათი ფასები
საუკეთესო იტალიური ბრენდების ჩამონათვალს შეიძლება დაემატოს ნაკლებად ცნობილი ლუდსახარშის ბრენდები და კრაფტ ლუდის სახელები, რომელიც მწიფდება მცირე კერძო საწარმოებში:
- Menabrea იწარმოება 1846 წლიდან, მაგრამ ბრენდი არ არის ისეთი პოპულარული, როგორც Peroni ან birra Moretti. წარმოების მეთოდით და ინგრედიენტებით ლუდი გერმანული ლაგერის მსგავსია 4,5-5,0% ალკოჰოლური შემცველობით;
- Baladin ხელმისაწვდომია 33 სახეობაში, აქვს ოქროსფერი ფერი და პიკანტური არომატი;
- Lambarte არის ერთ-ერთი საუკეთესო კრაფტ ლუდის ბრენდი; სიძლიერე 5,0-8,0%;
- 32 Viadei Birrai – ცნობილია თავისი უჩვეულო ბოთლის თავსახურებით; სიძლიერე – 5,8%-დან 8,4%-მდე;
- მენარესტა არის ოქროს ალი, რომელიც წარმოებულია გერმანული სვიის გამოყენებით;
- ამარკორდი გამოირჩევა ფერების მრავალფეროვნებით: ბრილიანტის ან ოქროსფერიდან ქარვის ან წითელამდე. ლუდს შეიძლება ჰქონდეს ჩირის, ნუშის, თაფლის ან ტკბილი კარამელის გემო; საშუალო სიმტკიცე – 6,5%;
- იჩნუსას აქვს გამორჩეული ჰოპის არომატი და მზადდება სიმინდის გამოყენებით;
- ნუშის 22-ს ბევრი საერთო აქვს ჩეხ პილსნერთან;
- ციტავეჩია ბაზარზე იყიდება ლაგერის და რბილი ალის სახით.
ლუდის ფასები სხვადასხვა რეგიონში და თუნდაც ერთ ქალაქში შეიძლება მნიშვნელოვნად განსხვავდებოდეს. 2018 წელს ქვეყანაში 0,5 ლიტრის საშუალო ღირებულება იყო 1,20 ევრო მარკეტებში და 4,50 ევრო რესტორნებში.
2018 წელს, მყიდველებს შეექმნათ ფასების ფართო სპექტრი იტალიის ქალაქებში:
- რომი და ტურინი – 4,88 €;
- ფლორენცია – €4,14;
- მილანი – 4,95 ევრო;
- პარმა – 3,90 ევრო;
- ვენეცია – €6,00;
- ნეაპოლი – 1,15 ევრო.
სად დალიოთ იტალიური ლუდი რომში
ლუდის გემოს გასაცნობად, მთვრალი სასმელის მგზნებარე მოყვარულებს ურჩევნიათ დალიონ ბარში ან რესტორანში, საბედნიეროდ, იტალიის დედაქალაქი მდიდარია სასმელი დაწესებულებებით:
- Open Baladin გთავაზობთ 40 ლუდის არჩევანს ონკანზე;
- Luppolo Station არის ბარი, რომელიც გამოიყურება როგორც იდეალურად სუფთა მატარებლის სადგური და პოპულარულია ადგილობრივებში. აქ შეგიძლიათ სცადოთ ლუდის 20 სახეობა;
- Bir&Fud – ხალხმრავალი პიცერია ლუდის ფართო არჩევანით – 36-ზე მეტი დასახელება;
- Me Che Siete Venuti a Fà – პაბი უჩვეულო სახელით – „მაინც რატომ მოხვედი?“ გვთავაზობენ ლუდის 16 ჯიშს;
- Birra Più ყოველთვის არის ხალხმრავალი ლუდის ბარი დემოკრატიული ატმოსფეროთი, რომელიც ხელს უწყობს მეგობრულ კომუნიკაციას.
თითოეულ აღნიშნულ დაწესებულებაში 0,33 ლიტრი დამათრობელი სასმელის ღირებულება 5-დან 7 ევრომდეა.